Διαδραστικός Πίνακας (Υλικό)

Διαδραστικός Πίνακας: Μια μονάδα εισόδου για τον Η/Υ – ένα σπουδαίο εργαλείο για την εκπαιδευτική διαδικασία…

Ο Διαδραστικός Πίνακας (Interactive whiteboard) είναι μια ψηφιακή συσκευή αφής που συνδέεται με έναν υπολογιστή και ένα προβολέα (Data projector). Ο προβολέας προβάλει το οπτικό σήμα εξόδου του υπολογιστή στην επιφάνεια του πίνακα μέσω του καλωδίου που μεταφέρει οπτικό σήμα (video cable – VGA). Ο χρήστης μπορεί να αλληλεπιδράσει με τα εικονιζόμενα αντικείμενα, χρησιμοποιώντας την αφή. Ο Διαδραστικός Πίνακας πρέπει να είναι συνδεδεμένος με έναν υπολογιστή που δημιουργεί τις πραγματικές εικόνες η τα δεδομένα, μέσω ενός καλωδίου USB (data cable).

Οι Διαδραστικοί Πίνακες βρίσκουν εφαρμογή σε διάφορες περιπτώσεις:

  • Χρήση οποιουδήποτε λογισμικού υπάρχει εγκαταστημένο στον συνδεδεμένο Ηλεκτρονικό Υπολογιστή, όπως φυλλομετρητές ιστού ή άλλες δημοφιλείς εφαρμογές.
  • Αποθήκευση σημειώσεων που δημιουργούνται επάνω στην επιφάνεια του διαδραστικού πίνακα.
  • Χρήση του περιβάλοντος του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή (επιλογή με αφή, σύρσιμο), διαχείρηση επισημάνσεων (σχόλια και σημειώσεις κατά τη χρήση προγραμμάτων, παρουσιάσεων και πολυμεσικού υλικού γενικότερα) και μετατροπής από χειρόγραφο σε τυπογραφικό κείμενο.
  • Απόκρισης Κοινού (Audience Response System) δίνοντας τη δυνατότητα πραγματοποίησης ζωντανών δημοσκοπήσεων ή παιχνιδιών ερωτήσεων με εύκολη καταγραφή των επιλογών των μαθητών.

Διακρίνουμε τέσσερα (4) στάδια κατά την εισαγωγή του Διαδραστικού Πίνακα στην εκπαιδευτική διαδικασία:

  • Υποστηρικτική χρήση οπτικοακουστικού εκπαιδευτικού υλικού.
  • Χρήση διαδραστικών εφαρμογών για τον εμπλουτισμό της διαδακτικής πρακτικής.
  • Ενεργός εμπλοκή των μαθητών και μετασχηματισμός της μαθησιακής διαδικασίας.
  • Συνδυασμός με τον ατομικό Μαθητικό Υπολογιστή και μετασχηματισμός του διδακτικού μοντέλου σε ομαδοσυνεργατικό.

 Ορισμένα από τα θετικά σημεία της χρήσης / αξιοποίησης του:

  • Ποικιλία αναπαραστάσεων
  • Χρήση – διαχείριση πολυμεσικού υλικού
  • Οπτικοποίηση αντικειμένων μάθησης
  • Δημιουργία και επαναχρησιμοποίηση εκπαιδευτικού διαδραστικού υλικού
  • Προσέλκυση ενδιαφέροντος
  • Οικοδόμηση και κατανόηση των εννοιών
  • Αυξημένη ανταπόκριση και δυνατότητα αφομοίωσης σύνθετων εννοιών
  • Αύξηση ενθουσιασμού και ενδιαφέροντος
  • Περισσότερες ευκαιρίες για συμμετοχή και συνεργασία
  • Ανάπτυξη κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων
  • Καλύτερη εκμάθηση για παιδιά με διαφορετικά στυλ μάθησης (Ακουστικό, Οπτικό, Κιναισθητικό)
  • Αύξηση αυτοπεποίθησης
  • Ενίσχυση της μάθησης

Υπάρχουν και αρνητικά σημεία στη χρήση του τα οποία καλούμαστε ως εκπαιδευτικοί να διαχειριστούμε:

  • Ενίσχυση της δασκαλοκεντρικής διδασκαλίας
  • Εντυπωσιασμός (BECTA 2004)
  • Ενισχύεται το γνωστικό σχήμα: Ερώτηση – Απάντηση – Αξιολόγηση

Αν συνδυάσουμε τον Διαδραστικό Πίνακα με ατομικό Μαθητικό Υπολογιστή ωθούμαστε σε πιο ομαδοσυνεργατικά μοντέλα με όλα τα πλεονεκτήματα που πηγάζουν από την μεθοδολογία αυτή.

Αυτά τα πλεονεκτήματα ισχύουν όταν οι Διαδραστικοί Πίνακες γίνονται εργαλεία στα χέρια κατάλληλα εκπαιδευμένων εκπαιδευτικών και όχι αυτοσκοπός.

Η επιλογή…

Επιλέγοντας το διαδραστικό πίνακα στην αίθουσα διδασκαλίας αυξάνεται στο μέγιστο η διαδραστικότητα στη μάθηση. Ξεχάστε τους μαυροπίνακες και τις κιμωλίες και ανακαλύψτε τις νέες ψηφιακές επιφάνειες που ενσωματώνουν λειτουργίες προβολής και αλληλεπίδρασης.

Ο διαδραστικός πίνακας διαθέτει μία μεγάλη διαδραστική οθόνη μέσα από την οποία μπορούμε να εξερευνήσουμε ιστοσελίδες, να κάνουμε επιστημονικές παρουσιάσεις ή/και εικονικά εκπαιδευτικά ταξίδια.  Βοηθάει τον εκπαιδευτικό να ενισχύσει το κίνητρο και την επίδοση των μαθητών κάνοντας την διαδραστική μάθηση μία δυναμική εμπειρία στη τάξη. Το βασικό στοιχείο σε αυτήν την εμπειρία είναι η αφή. Πολύ απλά αγγίζουμε την επιφάνεια για να επιλέξουμε μενού ή εικονίδια. Χρησιμοποιούμε έναν μαρκαδόρο ή το δάχτυλό μας για να κρατήσουμε σημειώσεις. 

Συγκεκριμένα ο καθηγητής:

  • μοιράζεται και επαναχρησιμοποιεί εκπαιδευτικό υλικό μειώνοντας το φόρτο εργασίας.
  • με το εκπαιδευτικό λογισμικό που περιέχει κατασκευάζει πλάνα μαθημάτων, εντυπωσιακές παρουσιάσεις και σημειώσεις.
  • με τη βοήθεια των μαρκαδόρων ή του δαχτύλου του γράφει ή επισημαίνει ότι χρειάζεται πάνω στο προβαλλόμενο υλικό, χωρίς να το αλλοιώνει.
  • αποθηκεύει στη μνήμη του υπολογιστή το μάθημά του σε μορφή βίντεο πραγματοποιεί παρουσιάσεις, προβάλει ταινίες, κ.λπ.
  • μετακινεί, περιστρέφει και αλλάζει μέγεθος σε αντικείμενα χρησιμοποιώντας μόνο το δάχτυλό του.
  • μετατρέπει το κείμενο από χειρόγραφο σε ψηφιακό μέσω λογισμικού αναγνώρισης γραφής.
  • κάνει επίδειξη και χρήση λογισμικών: χειρισμός και αλληλεπίδραση με οποιοδήποτε λογισμικό του υπολογιστή.

Ο διαδραστικός πίνακας καλύπτει τις ανάγκες των μαθητών είτε είναι οπτικοί είτε είναι κινητικοί τύποι. Οι μαθητές βλέπουν μεγάλες, ζωντανές εικόνες και μετακινούν με τα δάχτυλα τους γράμματα, αριθμούς, λέξεις και εικόνες. Μαθητές με ειδικές ανάγκες μπορούν να δουν, να διαβάσουν και να χειριστούν πληροφορίες με μεγαλύτερη ευκολία. 

Συγκεκριμένα ο μαθητής:

  • συμμετέχει ενεργά στη μαθητική διαδικασία και αυξάνεται η αυτοπεποίθησή του.
  • παρακολουθεί ένα μάθημα που βασίζεται σε κάτι που του είναι πολύ οικείο, την εικόνα. Εξασφαλίζεται επομένως η δύναμη της εικόνας στην μεταφορά της πληροφορίας.
  • μπορεί να παρακολουθεί συνεχώς στον πίνακα χωρίς να έχει το άγχος αν θα προλάβει να γράψει αυτά που παρουσιάζονται εξοικονομώντας έτσι πολύτιμο χρόνο που του δίνει την δυνατότητα να συμμετέχει περισσότερο ενεργά στη μαθητική διαδικασία.
  • μετατρέπει τον υπολογιστή του σε μία ηλεκτρονική βιβλιοθήκη και μπορεί ανά πάσα στιγμή εύκολα να αναζητήσει την πληροφορία που χρειάζεται.

Σημαντικό πλεονέκτημα του διαδραστικού πίνακα αποτελεί ότι μπορεί να αξιοποιηθεί σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα και σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Επίσης, αποτελεί σημαντικό μέσο ευαισθητοποίησης, κινητοποίησης και αξιολόγησης των γνώσεων. Μέσω του διαδραστικού πίνακα ο μαθητής παρουσιάζει την εργασία του στους συμμαθητές του γεγονός που αναπτύσσει την ομαδοσυνεργατική μάθηση.

Με το διαδραστικό πίνακα οργανώνεται τη διδασκαλία μας, εξοικονομούμε χρόνο και αυξάνεται την πιθανότητα επιτυχίας για τους/τις Μαθητές/τριές μας

Αγοράσαμε διαδραστικό πίνακα στο σχολείο μας και τώρα τι κάνουμε;

Ακολουθήστε τα παρακάτω και αξιοποιήστε αποτελεσματικά το διαδραστικό πίνακα στη μαθητική διαδικασία:

  • Μάθετε καλά το σύστημά σας.
  • Οργανώστε το σύστημά σας και το περιεχόμενο.
  • Αλλάξτε μοντέλο διδασκαλίας, βάλτε τους μαθητές στο κέντρο και αξιοποιήστε τις αλληλεπιδραστικές δυνατότητες του πίνακα.
  • Γίνετε ευέλικτοι ως προς την πορεία της διδασκαλίας.
  • Συνεργαστείτε και μοιραστείτε το υλικό σας και τις ιδέες σας.
  • Γίνετε καινοτόμοι και δημιουργικοί.

Υλικό στο οποίο μπορούμε να ανατρέξουμε…

Γενικές οδηγίες για την επιμόρφωση των «ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΩΝ»  (.pdf, 19 σελίδες, 487KB, Διεύθυνση Επιμόρφωσης και Κατάρτισης)

Οδηγός αξιοποίησης διαδραστικού πίνακα (.pdf, 581 σελίδες, 19ΜΒ, Interactivo)

Εγχειρίδιο χρήσης Διαδραστικού πίνακα Smard Board (ΒΟ_SMART_BOARD.pdf 62 σελίδες, 2,6ΜΒ, Βασίλης Οικονόμου)

Βασικό εκπαιδευτικό υλικό για την εκπαίδευση επιμορφωτών, που ανήκουν στο Μητρώο Επιμορφωτών Β’ επιπέδου, σχετικά με την εκπαιδευτική αξιοποίηση διαδραστικών συστημάτων διδασκαλίας.

Εκπαιδευτικά σενάρια (.pdf, 111 σελίδες, 4,6ΜΒ)

Διαδραστικά συστήματα διδασκαλίας και η αξιοποίησή τους στην Προσχολική και Πρωτοβάθμια εκπαίδευση (.pdf, 44 σελίδες, 1,59MB)

Διαδραστικά συστήματα διδασκαλίας και η αξιοποίησή τους στα Φιλολογικά μαθήματα (.pdf, 42 σελίδες, 1,89ΜΒ)

Διαδραστικά συστήματα διδασκαλίας και η αξιοποίησή τους στα Μαθηματικά  (.pdf, 62 σελίδες 3,15ΜΒ)

Διαδραστικά συστήματα διδασκαλίας και η αξιοποίησή τους στη Φυσική (.pdf, 31 σελίδες, 1,04ΜΒ)

…και κάποια (ίσως χρήσιμα) video:

Οδηγίες χρήσης

Tips για τον διαδραστικό πίνακα

Μαθήματα Δημοτικού

Αναφορές – Πηγές:

  1. BURNS, C. and MYHILL, D. (2004) Interactive or inactive? A consideration of the nature of interaction in whole class teaching. Cambridge Journal of Education, 34.1 pp. 36–49.
  2. Interactive whiteboards and talking books: a new approach to teaching children to write?
    Sheena Martin (https://pdfs.semanticscholar.org/2203/cad27931e4349d77606a94af19e0aaac1eff.pdf)
  3. SMITH, H. J., HIGGINS, S., WALL, K. and MILLER, J. (2005) Interactive whiteboards: boon or bandwagon? A critical review of the literature. Journal of Computer Assisted Learning, 21, pp. 91–101.
  4. HARDMAN, F., SMITH, F. and WALL, K. (2003) Interactive whole class teaching in the National Literacy Strategy. Cambridge Journal of Education, 33.2, pp. 198–215.
  5. Ε.Α.Ι.Τ.Υ., (2008), Επιμόρφωση εκπαιδευτικών στην χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διδακτική διαδικασία, Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα κέντρα στήριξης επιμόρφωσης, Τεύχος 2:Κλάδοι ΠΕ60/70, Δεύτερη έκδοση, Πάτρα.
  6. https://education.smarttech.com/en/products/smart-learning-suite